Aan het woord: Erik van De Spaarbank

In het hart van het Dwaalgebied staat misschien wel het mooiste gebouw van Tilburg. De Spaarbank, herkenbaar aan zijn markante zeshoekige torentje, kent een rijke historie. In een ver verleden een bank, tegenwoordig een stadscafé voor alle Tilburgers. Uitbater Erik Wannemakers is maar al te trots op zijn prachtige werkplek. ‘Het is een voorrecht om in De Spaarbank te mogen werken.’

De Spaarbank werd in 1908 gebouwd in opdracht van de Vereniging Tilburgse Spaarbank. Het bouwwerk was het pronkstuk van Tilburger Cornelis van Hoof, de architect van meerdere prachtige herenhuizen in de binnenstad en van de voorgevel van de Heikese kerk. Tot in de jaren 70 deed De Spaarbank daadwerkelijk dienst als bank. In het huidige stadscafé is er nog veel dat daaraan herinnert. Uitbater Erik vertelt hierover: ‘In 2009 is de spaarbank omgetoverd tot stadscafé en daarvoor moest natuurlijk flink worden verbouwd. Alles is toen verbouwd met aandacht voor het pand en haar historie. De bar is bijvoorbeeld zó geplaatst dat deze geen afbreuk doet aan die originele sfeer. Ook de opbouw van het pand is nog zoals vroeger. Je kunt nog steeds zitten in de oude wachtzaal en waar nu de bar staat waren vroeger de burelen. Verder zijn de deur naar het kantoortje van de secretaresse en de oude kluis nog terug te vinden in ons café.’

Monumentaal

Ook op andere manieren refereert De Spaarbank naar het verleden. Zo heeft de menukaart de opmaak van een rekeningafschrift. Het geeft herkenbaarheid, het onderscheidt ons van andere cafés. Toch focussen we niet overdreven op die historie, een Anton Pieck uitstraling willen we vermijden. We zijn namelijk bovenal een eigentijds café met aandacht voor mooie producten en voor onze gasten. We bieden moderne kwaliteit, in een herkenbare sfeer.
Een café runnen in een monumentaal pand heeft niet alleen maar voordelen. De Spaarbank werd ooit als typische Spaarbank gebouwd; Robuust en met dikke muren. ‘Heel mooi, maar wel onhandig als je bijvoorbeeld een extra afzuiging voor de keuken wilt aanleggen. Dat is haast niet te doen. Daarnaast heeft zo’n oud gebouw regelmatig onderhoud nodig. Bij monumenten moet dat natuurlijk secuur gedaan worden, het liefst door echte ambachtslieden. Blijkbaar zijn die tegenwoordig veel schaarser én duurder dan in de tijd dat de Spaarbank gebouwd werd.’

Kloppend hart

‘De Spaarbank noemt zich niet voor niets een stadscafé, het is een café ván en vóór de stad. Iedereen is hier welkom, we vormen graag het kloppend cultureel hart van de binnenstad.’
Over die binnenstad is Erik inmiddels erg te spreken. In de tijd dat hij in Tilburg woont heeft hij de ontwikkeling van dit gebied van dichtbij meegemaakt. ‘Toen ik twintig jaar geleden naar Tilburg verhuisde was de stad grauw en lelijk. Het Dwaalgebied vormde daarop geen uitzondering, het was een ellendige bende. Met relatief weinig middelen heeft het zich ontwikkeld tot een gebied waar Tilburgers trots op zijn.’
Voor die populariteit zijn volgens Erik meerdere verklaringen: ‘Het contrast tussen het Dwaalgebied en de rest van Tilburg is groot. Het is de enige plek waar je panden van vóór 1900 kunt zien. Daarnaast heeft de buurt de laatste jaren veel creatieve ondernemers aangetrokken. Dit zijn veelal ondernemers die bezig zijn met de omgeving en sociale interactie. Dat heeft een gunstig effect op de buurt.’

Zware tijd

Door de Corona-crisis houdt ook De Spaarbank de luiken voorlopig even gesloten. De tijdelijke sluiting valt Erik zwaar. ‘Het is vervelend om ons prachtige pand leeg te zien staan en geen mensen te kunnen ontvangen. Dat zouden we trouwens ook niet willen, in deze periode moet je focussen op de volksgezondheid en niet op omzet. Toch hoop ik dat we snel weer aan de slag kunnen. Het is namelijk een voorrecht om in De Spaarbank te mogen werken.’